Gikatakda nga mosaka ang presyo sa bugas sa umaabot nga mga semana diin gipaabot ang usbaw nga P50 matag sako tungod sa pagkunhod sa suplay sa importasyon, matod sa asosasyon sa mga lokal nga tigbaligya.
Si Erwin Gok-ong, Chief Executive ug kanhi Chairman sa Cebu Market Vendors Multi Purpose Cooperative (Cemvedco) nga nagbase sa Carbon Public Market, nitug-an kini sa mga tigbalita nga adunay average nga pagtaas sa presyo sa bugas nga moabot sa P50 matag sako sa nakalabay nga 10 ka mga adlaw.
Si Gok-ong, opisyal sa Grains Retailers Confederation of the Philippines (GRECON) – Cebu, nipasabot nga matag tuig adunay pagtaas sa presyo sa bugas matag sako atol sa holiday ug Christmas season.
Apan, dili na kini motaas pa tungod kay adunay igong suplay sa bugas nga nakita nga makapamenos sa pagsaka sa presyo.
“(In comparison to last year), this is still much cheaper,” matod ni Gok-ong.
Lakip sa mga rason sa pagsaka sa presyo mao ang pagkunhod sa importasyon, isip konsiderasyon sa duha ka panahon ting-ani sa nasod.
Iyang gipasabot nga sa panahon sa hinay nga mga buwan, nga walay ani ilabina sa Hunyo, Hulyo, ug Agusto, nabatyagan sa merkado ang pagkahurot sa lokal nga ani nga suplay sa bugas sa bodega.
Kon dili dayon ma-release ang imported nga mga bugas aron madugangan ang ubos nga suplay, moresulta kini sa kalit nga pagsaka sa presyo tungod sa balaod sa supply ug demand, matod ni Gok-ong.
“The supply of the rice is okay, but our price has increased,” matod Gok-ong.
Ang presyo sa komon nga premium local rice brand sama sa Ganador misaka gikan sa presyo sa pagbaligya nga P2,670 niadtong Nobiyembre ngadto sa P2,830 matag sako karong semanaha.
“Our capital for premium local rice Ganador last month at the lowest P2670, then we sell at 2720. Then two weeks ago it rose to P2720 the we sell P2780. Today we have capital of P2770, we sell 2830. The reason due low supply,” dugang ni Gok-ong.
Gitagna usab niya nga mahimo pa kining mosaka sa umaabot nga mga semana.
Dugang pa ni Gok-ong nga nisaka usab og P50 ang presyo ni Princess Bea, apan wala kini makaabot sa presyo sa miaging tuig nga kapin sa P3,000 matag sako.
“Imported DT8 Variety five percent broken Vietnam average price different brands two weeks ago P2380 we sell 2430. Today our capital is at P2450. We sell 2500 or 2520. Reason, there was increase in the value of dollar,” said Gok-ong
“In the next import arrival by January 2025, forecast, there might be increase,” dugang niini.
Matod ni Gok-ong nga ang imported nga bugas gikan sa Myanmar nga 15 porsyento nga broken nakapaus-os sa presyo niini, nga maoy rason nga aduna’y igong suplay sa imbentaryo.
Si Gok-ong midugang nga aduna siya’y sinemana nga komunikasyon sa Philippine Statistic Authority alang sa pagmonitor sa presyo dili lang sa bugas kon dili lakip na sa ubang dagkong palaliton.
Sa nasudnong lebel, ang gobyerno naningkamot sa pagpaus-os sa presyo sa bugas.
Karng tuiga, ang Malacañan nipaila sa pagtibhang sa taripa sa imported nga bugas gikan sa 35 porsiyento ngadto sa 15 porsiyento nga gitumong aron mapalig-on ang suplay ug presyo, ug isip konsiderasyon usab sa pagkunhod sa presyo sa internasyonal nga merkado. / EHP