Tips from Davao City CDRRMO

GIPASIDAN-AN sa City Disaster Risk Reduction and Management Office (CDRRMO) ang Dabawenyos nga mangandam sa mga katalagman sa 2024.

Gibutyag ni Ezzra James Fernandez, Operations assistant sa CDRRMO, atol sa paghinabi kaniya, Biyernes sa hapon, Disyembre 29, 2023, nga dunay tulo ka nag-unang kalamidad nga nasinati sa Davao City sa 2023 ug kini mao ang sunog, linog, ug pagbaha.

Alang sa tibuok tuig sa 2023, ang dakbayan dunay nagkadaiyang mga kaso sa sunog ilabi na sa Tibungco, Uyanguren, Agdao, ug Leon Garcia. Matud ni Fernandez nga ang kasagaran sa suinog nahitabo sa mga lugar nga walay mga firewalls o ang ilang mga balay dug-ol kaayo busa kung dunay sunog dali lang motapon sa mga kasilingang mga balay.

Iyang gipadayag nga ang kasagaran nga hinungdan sa sunog mao ang pag-init og maayo sa aplyanses tungod sa tass nga temperatura ug ang mga balay kinahanglan nga dunay saktong mga “outlet” aron nga malikayan ang short circuits. Ang kapaskohan magpataas sab sa risgo sa fire hazards kung hisgutan ang dekorasyon, ilabi na kung substandard nga mga Christmas lights, busa angay nga mopalit og Christmas lights nga taas og kalidad maoy mas luwas itandi niadtong baratuhon lang.

Bahin sa linog, gisulti ni Fernandez nga sa ilang obserbasyon sa miaging mga linog, daghang mga Dabawenyos nagsalimoang ug wala gihimo ang “duck, cover, and hold”, ug nanagan hinuon padulong sa hagdanan.

“We would to remind atong mga kataw-han nga during an earthquake perform duck, cover, and hold, mangita ta ug katabunan kung wala tay katabunan nga table or chairs sa inyung area, mangita ba mo ug poste nga layo gyud mo sa mga mahulog,” tambag ni Fernandez.

Andam sab unta ang mga pamilya bisan og wala pa mahitabo ang linog sa ilang evacuation plan kung asa moagi kung mahitabo ang linog. Kung mohunong na og bay-og, daling mopadulong sa pinakaduol nga evacuation center sa usa ka “body-body system”. Andamon sab sa pamilya ang Go bag nga dunay sulod sa tanang gikinahanglan nga batakang panginahanglan nga ilang magamit.

Mga lugar nga duol sa baybayon, kinahanglan nga mangandam sab alang sa tsunami kung kusog nga linog moigo. Bisan kung CDRRMO nag-instolar og daghang mga CCTVs sa coastal barangays aron pagmonitor sa lebel sa tubig, ang buhatan nag-awhag gihapon sa katawhan nga nanimuyo sa kabaybayonan nga alerto sa tanang panahon.

Bahin sa baha, kanunay nga mihimo og pagsusi ang CDRRMO sa mga lugar nga kasagaran nga maigo sa flash floods. Apan kadaghanan, ang kalit nga pagbaha hinungdan sa mga butang nga gama sa tawo sama sa pagsemento sa mga “water system”. Kini maoy hinungdan nga mga personahe sa CDRRMO nagsumite og rekomendasyon ngadto sa City Engineer’s Office (CEO) ug Department of Public Works and Highways (DPWH) bahin ning maong mga butang.

Gawas niini, matud ni Fernandez, padayon silang nagpasidaan sa Dabawenyos nga imonitor ang katikaran sa dagan sa panahon, ug mga pahibalo aron nga masayran ang risgo sa flash flood.

Sama sa linog, katawhan kinahanglan sab nga mangandam sa ilang Go Bags ug ang pinakaduol nga evacuation area alang sa ilang kaluwasan kung mahitabo ang kalamidad.

Nihangyo sab ang buhatan sa matag Dabawenyo nga mahimong responsable sa ilang social media nga kalihukan kay dunay daghang mga kaso kon diin peke nga impormasyon gipakatag ug makamugna og kalisang sa kinatibuk-ang katawhan.